Пракрутка зверху
вул. Сурганава, 1, корп. 2, г. Мінск, Рэспубліка Беларусь

Шаладонава Жанна Сяргееўна

Вядучы навуковы супрацоўнік аддзела ўзаемасувязяў літаратур
Інстытута літаратуразнаўства імя Янкі Купалы,
кандыдат філалагічных навук, дацэнт
Тэл.: +(375) 17 270-28-86
E-mail: mikmik43@gmail.com

Нарадзілася 7 жніўня 1970 г. у в. Сідараўка Краснапольскага раёна Магілёўскай вобласці. У 1987 г. скончыла Краснапольскую сярэднюю школу, у 1992 – аддзяленне беларускай і рускай мовы і літаратуры Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта. Вучылася ў аспірантуры Інстытута літаратуры імя Янкі Купалы НАН Беларусі (1992–1995).

У 1998 г. абараніла кандыдацкую дысертацыю “Лёс чалавека, зямлі і бацькаўшчыны ў паэме Якуба Коласа “Новая зямля” (навуковы кіраўнік – член-карэспандэнт НАН Беларусі, доктар філалагічных навук М. І. Мушынскі).

У 1999 г. атрымлівала стыпендыю Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь для маладых вучоных.

У 2003 г. ўганаравана прэміяй прэзідэнтаў акадэмій навук Украіны, Беларусі, Малдовы за сумеснае даследаванне “Культурна-гістарычныя беларуска-ўкраінскія сувязі: літаратурна-моўны аспект” у складзе беларуска-ўкраінскай творчай групы супрацоўнікаў Інстытута літаратуры НАН Беларусі і Інстытута мовазнаўства НАН Украіны.

У 2019 – 2022 гг. вучылася ў дактарантуры Інстытута літаратуразнаўства імя Янкі Купалы НАН Беларусі.

У навуковых даследаваннях распрацоўваюцца актуальныя пытанні ўсходнеславянскага літаратурна-культурнага ўзаемадзеяння, прапануецца новае прачытанне беларускай класікі ў супастаўляльным кантэксце. Асаблівая ўвага надаецца комплекснаму параўнальна-тыпалагічнаму аналізу сімволікі, аксіялагічнай змястоўнасці і сэнсавай глыбіні ключавых прасторавых вобразаў усходнеславянскіх літаратур, раскрыцці іх выяўленчага патэнцыялу ў трансляцыі духоўнай культуры, светапоглядных, ментальных адметнасцей беларускага, рускага і ўкраінскага народаў.
 
За перыяд працы ў Інстытуце ажыццёўлены наступныя даследаванні: “Якуб Колас і Міхайла Кацюбінскі: тыпалогія творчасці” // НДР “Культурна-гістарычныя беларуска-ўкраінскія сувязі: літаратурна-моўны аспект” (1996–1999); “Тарас Шаўчэнка і беларуская літаратура пачатку ХХ ст” // НДР “Беларуская літаратура ў кантэксце славянскіх літаратур” (2000–2003 ); “Паэмы Янкі Купалы і Тараса Шаўчэнкі ў кантэксце еўрапейскага рамантызму” // НДР “Еўрапейскі рамантызм і беларуская літаратура ХІХ – ХХ стст.” (2003–2006); “Прыродна-рэчыўная прастора ў творах Я.Коласа, М.Гогаля і Т.Шаўчэнкі” // НДР “Беларуская і еўрапейскія літаратуры ў агульнай прасторы маральных каштоўнасцяў” (2007–2010), “Мастацка-вобразная парадыгма хранатопу ў беларускай і ўкраінскай літаратурах першай паловы ХХ ст.” // НДР “Нацыянальныя тыпы ментальнасці ў беларускай і еўрапейскіх літаратурах: ідэйна-эстэтычная спецыфіка, стылявая эвалюцыя, перакладчыцкая інтэрпрэтацыя” (2011–2015), “Украінскі дыскурс у беларускай літаратуры ХХ ст.” // НДР “Беларуска-еўрапейскія літаратурныя ўзаемасувязі і імагалогія: міфы, стэрэатыпы, рэальнасць” (2016–2020).
 
Выступіла ў якасці кіраўніка праектаў, выкананых пры падтрымцы БРФФД “Тарас Шаўчэнка і Беларусь: тэарэтыка-аналітычны, даведачна-бібліяграфічны аспекты даследавання (матэрыялы для “Шаўчэнкаўскай энцыклапедыі”)”, “Прасторава-часавыя вобразы ў беларуска-славянскім літаратурным дыскурсе”, адказнага выканаўцы НДР “Парадыгма радзімы ў творчасці Тараса Шаўчэнкі і ў беларускай літаратуры ХІХ – пачатку ХХ ст.” і “Гістарычныя асобы і падзеі ў беларускай літаратуры ХІІ – пачатку ХХІ ст.: мастацка-вобразная і жанрава-стылістычная спецыфіка інтэрпрэтацыі”.
 
Уваходзіла ў склад аўтарскіх калектываў па падрыхтоўцы артыкулаў для энцыклапедыі “Максім Багдановіч” (Мінск, 2012) і Шаўчэнкаўскай энцыклапедыі ў 6-ці тамах (Кіеў, 2012-2015).
 
Аўтар больш за 170 навуковых прац.
 
Сфера навуковых інтарэсаў: кампаратывістыка, вывучэнне беларускай класікі ў кантэксце ўсходнеславянскіх літаратур, даследаванне паэтыкі прасторы, спецыфікі мастацка-вобразнага ўвасаблення нацыянальнага характару беларуса.
 
Асноўныя публікацыі:
  1. Шаладонава, Ж.С. Красы побыту і быцця ў паэме Якуба Коласа "Новая зямля" / Ж.С. Шаладонава. – Мінск.: Беларус. навука, 2002. - 140 с.
  2. Шаладонава, Ж.С. Духоўныя спектры агню: Тарас Шаўчэнка і беларуская літаратура пачатку ХХ ст. / Ж. С. Шаладонава. - Мінск: Беларус. навука, 2009. - 193 с.
  3. Шаладонава, Ж. С. Прастора і чалавек: усходнінеславянскія літаратурныя праекцыі / Ж. С. Шаладонава. - Мінск: Беларус. навука, 2023. - 262 с.
  4. Шаладонава, Ж.С. Якуб Колас і Міхайла Кацюбінскі: тыпалогія творчасці / Ж. С. Шаладонава // Нарысы беларуска-ўкраінскіх літаратурных узаемасувязей: культурна-гістарычны і літаратуразнаўчы аспекты праблемы ; навук. рэд.: М. А. Тычына, У. І. Мархель. - Мінск: Беларус. навука, 2002. - С. 64-137.
  5. Шаладонава, Ж. С. Украінскі дыскурс у беларускай літаратуры ХХ стагоддзя / Ж. С. Шаладонава // Беларуска-еўрапейскія літаратурныя ўзаемасувязі і імагалогія; навук. рэд.: У. В. Гніламедаў, М. У. Мікуліч. – Мінск, 2022. – С. 147–212.
belБеларуская мова