Беларускі этнолаг 

Нарадзілася 20.09.1966 г. у г. Орша, Віцебскай вобласці БССР, грамадзянства – Рэспубліка Беларусь. У 1983 г. скончыла Аршанскую сярэднюю школу № 6, у 1988 г. – Мінскі дзяржаўны педагагічны інстытут імя М. Горкага. У 2003 г. скончыла навучанне ў аспірантуры Беларускай дзяржаўнай акадэміі мастацтваў па спецыяльнасці 17.00.04 – выяўленчае і дэкаратыўна-прыкладное мастацтва і архітэктура.

 1988-1999 гг. – вядучы навуковы супрацоўнік Веткаўскага музея народнай творчасці (зараз Веткаўскі музей стараабрадніцтва і беларускіх традыцый імя Ф. Г. Шклярава, г. Ветка Гомельскай вобласці); 1999-2000 гг. – навуковы супрацоўнік Лабараторыі традыцыйнага мастацтва Беларускага дзяржаўнага інстытута праблем культуры (г. Мінск); 2000-2001 гг. – вядучы спецыяліст па народнай творчасці Міністэрства культуры Рэспублікі Беларусь (г. Мінск); 2001-2009 гг. – старшы навуковы супрацоўнік Лабараторыі традыцыйнага мастацтва Беларускага дзяржаўнага інстытута праблем культуры (г. Мінск); 2009-2012 гг. – вядучы фалькларыст Мінскага абласнога цэнтра народнай творчасці (г. Мінск). З 2012 г. – малодшы навуковы супрацоўнік, з 2020 г. – навуковы супрацоўнік аддзела фалькларыстыкі і культуры славянскіх народаў (сектар захавання фальклорнай спадчыны), з 2023 г. – старшы навуковы супрацоўнік аддзела фалькларыстыкі і культуры славянскіх народаў ДНУ «Цэнтр даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі».

У 2023 г. абараніла кандыдацкую дысертацыю па тэме «Лакальны комплекс традыцыйнага жаночага касцюма беларусаў Падняпроўя (неглюбскі строй) у XIX – пачатку XXI ст.» па спецыяльнасці 07.00.07 – этнаграфія, этналогія і антрапалогія. Прызнана пераможцам штогадовага конкурсу Вышэйшай атэстацыйнай камісіі Рэспублікі Беларусь на лепшую доктарскую і кандыдацкую дысертацыі ў намінацыі "гуманітарныя навукі" з уручэннем дыплома лаўрэата конкурсу (загад №337 ад 28.12.2023, https://vak.gov.by/node/7686).

Займаецца вывучэннем традыцыйнай матэрыяльнай і духоўнай культуры беларусаў. У сферу навуковых інтарэсаў уваходзяць гісторыя і культура беларусаў рускага і ўкраінскага памежжа, асаблівасці касцюма і тэкстылю, фальклор і абрадавая дзейнасць, дынаміка і сучасны стан традыцыйнай культуры.

Аўтар раздзелаў у калектыўнай манаграфіі "Традыцыйная мастацкая культура беларусаў" (у 6 т.), больш за 70 навуковых і навукова-папулярных артыкулаў у розных айчынных і замежных выданнях. Сістэматычна праводзіць палявыя этнаграфічныя экспедыцыі па Беларусі і ў зоне беларуска-рускага памежжа.

Узнагароды

Грамата Міністэрства культуры Рэспублікі Беларусь "За шматгадовую добрасумленную працу і значны ўклад у развіццё і папулярызацыю нацыянальнай культуры" (2018 г.)

Ганаровыя граматы Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі за шматгадовую плённую работу па вывучэнні традыцыйнага адззення беларусаў (2023), арганізацыю выставак дэкаратыўна-прыкладнога мастацтва “Гуляла пава” (2014), “Соединяя берега” (2025 г.), арганізацыю сумеснай беларуска-эстонскай экспедыцыі (2018 г.).

Раздзелы ў калектыўных манаграфіях

1. Смірнова, І. Ю. Народнае адзенне / І. Ю. Смірнова //Традыцыйная мастацкая культура беларусаў / [ідэя і агульнае рэдагаванне: Т. Б. Варфаламеева]. Т. 3 : Гродзенскае Панямонне : у 2 кн., кн. 2 / [А. М. Боганева і інш.]. — 2006. — с. 547- 632.
2. Смірнова, І. Ю. Калядныя вячоркі / І. Ю. Смірнова // Традыцыйная мастацкая культура беларусаў / [ідэя і агульнае рэдагаванне: Т. Б. Варфаламеева]. Т. 3 : Гродзенскае Панямонне : у 2 кн., кн. 1 / [В. І. Басько і інш.]. — 2006. — с. 47- 53.
3. Смірнова, І. Ю. Піліпаўскія вячоркі // Традыцыйная мастацкая культура беларусаў / [ідэя і агульнае рэдагаванне: Т. Б. Варфаламеева]. Т. 3 : Гродзенскае Панямонне : у 2 кн., кн. 1 / [В. І. Басько і інш.]. — 2006. —  с. 244-250.
4. Смірнова, І. Ю. Калядныя вячоркі /Традыцыйная мастацкая культура беларусаў. У 6 т. Т. 4. Брэсцкае Палессе. У 2 кн. Кн. 1. / В. І. Басько [і інш.]; ідэя і агульн. рэдагаванне Т. Б. Варфаламеевай. – Мінск: Выш. шк., 2008. – с. 55 – 62.
5. Смірнова, І. Ю. Піліпаўскія вячоркі /Традыцыйная мастацкая культура беларусаў. У 6 т. Т. 4. Брэсцкае Палессе. У 2 кн. Кн. 1. / В. І. Басько [і інш.]; ідэя і  агульн. рэдагаванне Т. Б. Варфаламеевай. – Мінск: Выш. шк., 2008. – с. 226 – 233.
6. Смірнова, І. Ю. Традыцыйнае адзенне / І. Ю. Смірнова // Традыцыйная мастацкая культура беларусаў. У 6 т. Т. 5. Цэнтральная Беларусь. У 2 кн. Кн. 2. / А. М. Боганева [і інш.]; ідэя і  агульн. рэдагаванне Т. Б. Варфаламеевай. – Мінск: Выш. шк., 2011. – С. 669-788.
7. Смірнова, І. Ю. Калядныя вячоркі /Традыцыйная мастацкая культура беларусаў. У 6 т. Т. 5. Цэнтральная Беларусь. У 2 кн. Кн. 1. / В. І. Басько [і інш.]; ідэя і агульн. рэдагаванне Т. Б. Варфаламеевай. – Мінск: Выш. шк., 2010. – с. 72-80.
8. Смірнова, І. Ю. Піліпаўскія вячоркі / Традыцыйная мастацкая культура беларусаў. У 6 т. Т. 5. Цэнтральная Беларусь. У 2 кн. Кн. 1. / В. І. Басько [і інш.]; ідэя і  агульн. рэдагаванне Т. Б. Варфаламеевай. – Мінск: Выш. шк., 2010. – с. 334-346.
9. Cмірнова, І. Ю. Традыцыйнае адзенне / І. Ю. Смірнова // Традыцыйная мастацкая культура беларусаў: у 6 т. / агульн. рэдагаванне Т. Б. Варфаламеевай. – Мінск : Выш. школа, 2012.  – Т. 6 : Гомельскае Палессе і Падняпроўе : у 2 кн.  – Кн. 2. – С. 1002–1114.
10. Валодзіна, Т. В. Каляндарныя святы, звычаі і абрады / Т. В. Валодзіна, Т. І. Кухаронак, І. Ю. Смірнова // Традыцыйная мастацкая культура беларусаў. У 6 т. Т.6. Гомельскае Палессе і падняпроўе. У 2 кн. Кн. 1. / Т. В. Валодзіна [і інш.]; ідэя і агульн. рэдагаванне Т. Б. Варфаламеевай. – Мінск: Выш. шк., 2012. (Піліпаўскія вячоркі – с. 90-99, Калядныя вячоркі – с.399-410).

Публікацыі ў рэцэнзуемых навуковых выданнях Рэспублікі Беларусь, навуковых выданнях, часопісах, зборніках, перыядычных выданнях

1. Смірнова, І. Ю. Профільныя этнаграфічныя слоўнікі. З вопыту складання рэгіянальнага слоўніка адзення і ткацтва / І. Ю. Смірнова // Веснік Беларускага дзяржаўнага інстытута праблем культуры. – 2003. – № 1. – С. 82-92.
2. Смирнова, И. Ю. Из истории села Неглюбка / И. Ю. Смирнова // Навуковыя запіскі Веткаўскага музея народнай творчасці: археалогія, гісторыя, культура кн., этнаграфія, фальклор, музеязнаўства: да 25-годдзя заснавання Ветк. музея нар. Творчасці : зб. арт. / [уклад. Г. І. Лапацін. – Гомель : Гомел. дзярж. ун-т, 2004. – С. 80-106.
3. Лявонцьева, С. І. Алфавіты арнаментальных элементаў на ткацкіх вырабах. Мясцовыя назвы неглюбскай традыцыі. Кашуля, платок, абрус / С. І. Лявонцьева [і інш.] // Навуковыя запіскі Веткаўскага музея народнай творчасці: зб. арт. / Упраўленне культуры Гомельскага аблвыканкама, УА «ГДУ імя Ф. Скарыны», Веткаўскі райвыканкам; навук.рэд. Г. Р. Нячаева. – Гомель : Гомел. дзярж. ун-т, 2004. – С. 139-150.
4. Смирнова, И. Ю. Возрастная дифференциация женской одежды неглюбского строя / И. Ю. Смирнова // Нацыянальны касцюм у сучаснай сацыякультурнай прасторы: зб. артыкулаў / Міністэрства культуры Рэспублікі Беларусь, Беларускі дзяржаўны універсітэт культуры і мастацтваў; уклад. Н. С. Стрыбульская. – Мінск : БДУ культуры і мастацтваў, 2008. – С. 93-98.
5. Смирнова, И. Ю. Неглюбка. Историко-этнографический очерк / И. Ю. Смирнова // Бутковская, Н. В. Мельниковы. Бондарь. Головко : семейные хроники / Н. В. Бутковская, И. Ю. Смирнова. Примор. гос. музей им. В. К. Арсеньева; редкол.: А. П. Ковальков [и др.]. – Владивосток: Дюма, 2008.  – (Записки клуба «Родовед» ; вып. 22). – С. 6-64.
6. Смірнова, І. Ю. Ткацтва Гродзенскай вобласці. Этнадыялектны слоўнік / І. Ю. Смірнова // Народныя скарбы: Дыялекталагічны зборнік (да 80-годдзя А. А. Крывіцкага) (рэд. Л. П. Кунцэвіч; інстытут мовы і літаратуры імя Якуба Коласа і Янкі Купалы НАН Беларусі. — Мінск: Права і эканоміка. 2008. – С. 93 – 109.
7. Смирнова, И. Ю. Из истории Свято-Николаевской церкви села Неглюбка / И. Ю. Смирнова // Архіварыус : зборнік навуковых паведамленняў і артыкулаў / Дэпартамент па архівах і справаводству Міністэрства юстыцыі Рэспублікі Беларусь, Нацыянальны гістарычны архіў Беларусі. – Мінск. – 2009. – Вып. 7. – С. 189-204.
8. Смірнова, І. Ю. Асаблівасці развіцця і трансфармацыі народнага касцюма Неглюбскага строю ў XIX–XX ст. / І. Ю. Смірнова // Роднае слова.  – 2010. – № 11. – С. 106-111.
9. Смирнова, И. Ю. Понева-плахта в традиционном костюме гомельско-брянского пограничья (неглюбский строй) / И. Ю. Смирнова // Русские традиции. Альманах русской традиционной культуры [Электронный ресурс]. – режим доступа: http://www.ruplace.ru/etnologiya/poneva-plahta-v-traditsionnom-kostyume-gomeljsko-bryanskogo-pogranichjya-neglyubskiy-stroy.html / 2010.
10. Смирнова, И. Ю. “Да й ішла стряла у канец сяла, у канец Неглюбкі…” Весенние обряды в жизни молодежи / И. Ю. Смирнова // Русские традиции. Альманах русской традиционной культуры [Электронный ресурс]. – режим доступа: http://www.ruplace.ru/etnologiya/da-y-ishla-stryala-u-kanets-syala-u-kanets-neglyubki-.-vesennie-obryady-v-zhizni-molodezhi.html. – 2010.
11. Маляваныя сны Паўла Марціновіча [Выяўленчы матэрыял] / С. Выскварка, В. Каткавец, І. Смірнова, А. Статкевіч-Чабаганаў / Навукова-папулярнае выданне. На беларускай, рускай і англійскай мове / Мінскі абласны цэнтр народнай творчасці. — Мінск : Рэдакцыя часопіса «Роднае слова», 2012. – 95 с.
12. Смірнова, І. Ю. Украінскія і паўднёварускія культурныя ўплывы ў неглюбскім строі / І. Ю. Смірнова // Роднае слова.  – 2013. – № 4. – С. 81–85.
13. Грыневіч, Яніна. Фальклорная спадчына А. Супінскага ў архіве ІМЭФ / Яніна Грыневіч, Ірына Смірнова // Беларускі фальклор. Матэрыялы і даследаванні. Зборнік навуковых прац. вып. 1. Мн., “Беларуская навука”, 2014. – С. 276-328.
14. Краіна цудаў. Неглюбка [Выяўленчы матэрыял] = The land of miracles. Neglyubka : набор паштовак / фота М. Аракчэева, К. Аракчэевай, А. Белавусава ; [тэкст] И. Ю. Смирнова. – Мн. : Беларуская Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 2015.
15. Смирнова, И. Ю. Белорусские коллекции народного текстиля А. К. Сержпутовского (собрание Российского этнографического музея) / И. Ю. Смирнова // Пытанні мастацтвазнаўства, этналогіі і фалькларыстыкі. Вып. 21 / Цэнтр даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі ; навук. рэд. А. І. Лакотка. – Мінск : Права і эканоміка, 2016. – С. 336-342.
16. Астравух, А. М. “Саветы загадалі нам быць вясёлымі і шчаслівымі…”. Яўрэйскі фальклор на Беларусі / І. Ю. Смірнова, А. М. Астравух // Беларускі фальклор. Матэрыялы і даследаванні. Зборнік навуковых прац. вып. 4. – Мн., “Беларуская навука”, 2017. – С. 234-293.
17. Смирнова, Ирина. Гендерный аспект обряда «Вождение Стрелы» (белорусско-российское пограничье) // Ирина Смирнова // Миссия выполнима. Перспективы изучения фольклора : сб. статей;  редакторы-составители Маре Кыйва, Татьяна Володина. – Научное издательство ЭЛМ. – Тарту, 2018. – С. 259-278.
18. Пийри, Реэт. Белорусское этномузеологическое наследие в Эстонии (Эстонский национальны музей) /                Реэт Пийри, Ирина Смирнова // Музейны веснік. Вып. 6 / укл. Н. У. Калымага, А. І. Ладзісаў; Нацыянальны гістарычны музей Рэспублікі Беларусь. – МН.: М 89 Артыя Груп, 2018. –  С. 72-75.
19. Смирнова, И. Ю. Свято-Николаевская церковь села Неглюбка / И. Ю. Смирнова / Временник Церковно-исторической комиссии Гомельской епархии; ред. М. А. Березовская. – Гомель: Барк, 2019. – С. 32-55.
20. Смирнова, И. Ю. Типологические параллели в обрядах переноса свечи у белорусов и почитания бога Пеко у сету / И. Ю. Смирнова // Миссия выполнима — 2: перспективы изучения фольклора: взгляд из Беларуси и Эстонии: [сборник научных статей] / Национальная академия наук Беларуси, Институт искусствоведения, этнографии и фольклора им. К. Крапивы. — Минск : Беларуская навука, 2020. – С. 198-233.
21. Смирнова, И. Ю. Неглюбский строй. Территория бытования как этнокультурный ареал / И. Ю. Смирнова // Пытанні мастацтвазнаўства, этналогіі і фалькларыстыкі : [зборнік артыкулаў] / Нацыянальная акадэмія навук Беларусі, Дзяржаўная навуковая ўстанова «Цэнтр даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры», філіял «Інстытут мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору імя Кандрата Крапівы». – 2020. – Вып. 27. – С. 467–473.
22. Смірнова, І. Ю. Адзіны і асаблівы: неглюбскі строй / І. Ю. Смірнова // Наука и инновации. – 2020. – № 4. – С. 73-77.
23. Смирнова, И. Ю. Неглюбский строй в исторической динамике. XIX–XX вв. / И. Ю. Смирнова // Пытанні мастацтвазнаўства, этналогіі і фалькларыстыкі : [зборнік артыкулаў] / Нацыянальная акадэмія навук Беларусі, Дзяржаўная навуковая ўстанова «Цэнтр даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры», філіял «Інстытут мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору імя Кандрата Крапівы». – 2021. – Вып. 30. – С. 313–320.
24. Смірнова, І. Ю. Узроставы сімвалізм у жаночым касцюме неглюбскага строю / І. Ю. Смірнова // Беларускі гістарычны часопіс. – 2021. – № 11. – С. 19-26.
25. Смирнова, И. Ю. Неглюбский строй. Техники изготовления. Часть 1 / И. Ю. Смірнова // Наука и инновации. – 2021. – № 9. – С. 71-74.
26. Смирнова, И. Ю. Неглюбский строй. Техники изготовления. Часть 2 / И. Ю. Смірнова // Наука и инновации. – 2021. – № 9. – С. 71-76.
27. Смірнова І. Ю. Прозвішчы жыхароў в. Неглюбка Веткаўскага раёна Гомельскай вобласці. Канец XVIII–ХХ ст. (паводле матэрыялаў Нацыянальнага гістарычнага архіва Беларусі, Дзяржаўнага архіва Бранскай вобласці) / І. Ю. Смірнова // Сучасныя праблемы анамастыкі : зб. навук. арт. / Нац. акад. навук Беларусі, Цэнтр даслед. беларус. культ., мовы і літ-ры, Ін-т мовазнаўства імя Якуба Коласа ; навук. рэд. І. Л. Капылоў. – Мінск: Беларуская навука, 2022. – Вып.1. – с. 390–400.
28. Смирнова, И. Ю. Локальный комплекс традиционного женского костюма белорусов Поднепровья (неглюбский строй) в XIX — начале XXI в.: автореферат диссертации на соискание ученой степени кандидата исторических наук: специальность 07.00.07 Этнография, этнология и антропология / Смирнова Ирина Юрьевна. – Минск, 2022. – 28 с.
29. Смирнова, И. Ю. “Беспечальное искусство” Павла Мартиновича (уплыў “салоннага жывапісу” на народнае мастацтва Любаншчыны) / И. Ю. Смирнова // Любаншчына на гісторыка-культурнай карце Беларусі: зб. навук. арт. / Нац. акад. навук Беларусі, Цэнтр даслед. беларус. культ., мовы і літ-ры, Ін-т мовазнаўства імя Якуба Коласа; навук. рэд.: І. Л. Капылоў, Т. М. Дамашэвіч; адк. рэд.: В. У. Міцкевіч, Ю. В. Маліцкі. – Мінск: Беларуская навука, 2023. – с.209-226.
30. Смірнова, Ірына. Новыя персаналіі ў беларускай фалькларыстыцы. Маісей Крэмнеў / Ірына Смірнова // Беларускі фальклор: матэрыялы і даследаванні: зборнік навуковых прац / Нацыянальная акадэмія навук Беларусі, Цэнтр даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры, Філіял «Інстытут мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору імя Кандрата Крапівы». — Мінск : Беларуская навука, 2024. – вып. 11. – с. 307-313.

Артыкулы ў зборніках матэрыялаў навуковых канферэнцый

1. Смирнова, И. Ю. Женские головные уборы неглюбского строя / И. Ю. Смирнова // Этнаграфія Беларускага Падняпроўя : матэрыялы навуковай канферэнцыі, Магілёў, 30 лістапада – 1 снежня 1999 г. / рэд. Л. А. Сугак. – Магілёў : Выдавецтва МДУ, 1999. – С. 121-125.
2. Смірнова, І. Ю. Слоўнік адзення неглюбскага строю / І. Ю. Смірнова // Нацыянальная мастацкая школа: праблемы трансфармацыі на сучасным этапе : матэрыялы Рэспубліканскай навукова-практычнай канферэнцыі, 23-24 мая 2002 г. / складальнік і рэдактар Г. Г. Шымелевіч. – Мінск : Беларуская дзяржаўная акадэмія мастацтваў, 2003. – С. 91-96.
3. Смирнова, И. Ю. Неглюбские молодежные вечера зимнего периода / И. Ю. Смірнова // Традыцыі матэрыяльнай і духоўнай культуры Усходняга Палесся : матэрыялы Міжнароднай навуковай канферэнцыі, Гомель, 20-21 мая 2004 г. : у 2 ч. / гал. рэд. А. А. Станкевіч. – Гомель : ГДУ імя  Ф. Скарыны, 2004. – Ч. 1. – С. 193-197.
4. Смирнова, И. Ю. Женские головные уборы гомельско-брянского пограничья / И. Ю. Смирнова // Мода и дизайн: Исторический опыт – новые технологии: материалы 8-й междунар. науч. конф., Санкт-Петербург, 4-7 июля 2005 г. / Санкт-Петербургский гос. ун-т технологии и дизайна, Российский этнографический музей. – СПб, 2005. –  С. 298-302.
5. Смірнова, І. Ю. Песенная прастора вясны. Ушэсце ў Неглюбцы / І. Ю. Смірнова // Комплекснае даследванне фальклору і этнакультуры Палесся ; мат. II Міжнароднай навуковай фальклорна-этналінгвістычнай канферэнцыі, Мінск, 14–15 красавіка 2005 года / уклад. В. Д. Літвінка. –  Мн.:  Беларускі Дзяржаўны Універсітэт, 2005. – С. 225-230.
6. Смірнова, І. Ю. Традыцыйны жаночы касцюм Ельска-Нараўлянскага рэгіёна / І. Ю. Смірнова. // Традыцыі матэрыяльнай і духоўнай культуры Усходняга Палесся: праблемы вывучэння і захавання ў постчарнобыльскі час: зборнік навуковых артыкулаў / Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь, Гомельскі дзяржаўны ўніверсітэт ім. Ф. Скарыны, Навукова-даследчы інстытут гісторыі і культуры ўсходнеславянскіх народаў пры ГДУ ім. Ф. Скарыны. — Гомель : ГДУ, 2006 – с. 108-112.
7. Смирнова, И. Ю. Конструктивные и художественные особенности женских сорочек неглюбского строя / И. Ю. Смирнова // Актуальныя праблемы сучаснай культуры : матэрыялы Міжнароднай навукова-практычнай канферэнцыі, Мінск, 18 кастрычніка 2006 года / Пытанні мастацтвазнаўства, этналогіі і фалькларыстыкі.  – Мн., ВТАА “Права і эканоміка”, 2007. – Вып. 2. –  С. 118-123.
8. Смірнова, І. Ю. Дэкаратыўна-канструктыўныя швы жаночых сарочак Падняпроўя і Усходняга Палесся / І. Ю. Смірнова // Традыцыйны нацыянальны касцюм Магілёўшчыны. Гісторыя і сучаснасць : зборнік матэрыялаў удзельнікаў абласной навукова-практычнай канферэнцыі, Магілёў, 27–28 лістапада 2008 г. / рэдкал.: А. Ф. Хмялькоў [і інш.]. – Магілёў: Могилевская областная укрупненная типография, 2008. –  С. 89-96.
9. Смирнова, И. Ю. «Так усі прылежна за Богам ішлі!..» Традиции православия в народной культуре д. Неглюбка Ветковского р-на Гомельской обл. / И. Ю. Смирнова // Аўтэнтычны фальклор: праблемы вывучэння, захавання, пераймання: зборнік навуковых прац удзельнікаў III Міжнароднай навукова-метадычнай канферэнцыі, Мінск, 29-30 красавіка 2009 г. / БДУКМ ; рэдкал.: Мажэйка М.А. (адк. Рэд.) [і інш.]. – Мінск: БДУКМ, 2009. – С. 56-59.
10. Выскварка, С. Г. Маляваныя дываны Міншчыны. Мастак Павел Марціновіч / С. Г. Выскварка, І. Ю. Смірнова // Аўтэнтычны фальклор: праблемы вывучэння, захавання, пераймання: зборнік навуковых прац удзельнікаў III Міжнароднай навукова-практычнай канферэнцыі (Мінск, 29-30 красавіка 2009 г.) / [рэдкалегія: М. А. Мажэйка (старшыня) і інш.]. – Мінск : БДУКіМ, 2009. – С. 54-57.
11. Смирнова, И. Ю. Понева-плахта в традиционном костюме Гомельско-Брянского пограничья (неглюбский строй) / И. Ю. Смирнова // Единство и разнообразие славянского народного костюма : сборник статей по материалам Межрегиональной (с международным участием) научно-практической конференции, Смоленск, 28-30 октября 2009 г. / под общ. ред. О. Э. Эрдман. – Смоленск: «Смоленский областной центр народного творчества», 2010. – С. 89-96.
12. Смірнова, І. Ю. Маладзёвыя вячоркі на Міншчыне / І. Ю. Смірнова // Аўтэнтычны фальклор: праблемы вывучэння, захавання, пераймання: зборнік навуковых прац удзельнікаў IV Міжнароднай навукова-практычнай канферэнцыі (Мінск, 29-30 красавіка 2010 г.) / [рэдкалегія: М. А. Мажэйка (старшыня), В.В. Калацэй, С. К. Канановіч]. – Мінск : БДУКМ, 2010. – С. 68-70.
13. Смирнова, Ирина. Художественные традиции д. Неглюбка как объект нематериального культурного наследия / Ирина Смирнова // Музей і традыцыйная культура Беларусі : мат. Міжнароднай навукова-практычнай канф., Гомель, 17-18 мая 2011 г. / рэдкал.: С. В. Разанаў (гал. рэд.) [і інш.]. – Гомель: ГДУ, 2011. – С. 64-66.
14. Смирнова, И. Ю. Традиции неглюбского узорного ткачества: история и современность / И. Ю. Смирнова // Археалогія, этнаграфія і гісторыя Магілёўшчыны і Верхняга Падняпроўя : мат. Абл. навукова-практычнай канф.,  Магілёў, 10-11 снежня 2010 г. [матэрыялы, складальнікі : С. Б. Рыбакова, А. У. Чарапнёва ; рэдкалегія:  В. М. Аненкаў і інш.]. – Магілёў : [б. в.], 2011. – С. 43-48.
15. Cмірнова, І. Ю. Культура паўсядзённасці знікаючай вёскі (в. Сімахі Аршанскага раёна) / І. Ю. Смірнова // Народная культура Віцебшчыны : вывучэнне, захаванне, папулярызацыя : матэрыялы навукова-пратычнай канферэнцыі, прысвечанай 165-годдзю М. Нікіфароўскага, 21 мая 2010 г. / Міністэрства культуры Рэспублікі Беларусь, Дзяржаўная установа “Віцебскі абласны метадычны цэнтр  народнай творчасці”, Установа культуры “Віцебскі абласны краязнаўчы музей” ; рэдкал.: Л. Вакар, Л. Кернажыцкая, В. Шышанаў. – Мінск : Нацыянальная бібліятэка Беларусі, 2012. – С.221-215.
16. Смирнова, И. Ю. Украинские и южнорусские культурные влияния в неглюбском строе (гомельско-брянское пограничье) / И. Ю. Смирнова  //  Культура и быт белорусов в этнографических исследованиях и музейных коллекциях : мат. Международной науч. конф. ; 7–8 июня 2012 г., г. Минск / гл. ред. А. И. Локотко ; Институт искусствоведения, этнографии и фольклора им. К. Крапивы Нац. акад. наук Беларуси. – Минск : Право и экономика, 2012. – С. 113-116.
17. Смірнова, І. Ю. Калекцыя фальклорных запісаў ІМЭФ НАНБ: экспедыцыйныя даследаванні Ўсходняга Палесся ў 2-й палове XX с. / І. Ю. Смірнова // Традиционная культура Полесья и современный мир : материалы Международной научно-практической конференции, [деревня Лясковичи Петриковского района Гомельской области, 24-25 августа 2012 г.] / под общей редакцией В. И. Коваля. – Гомель, 2012. – С. 94-99.
18. Cмірнова, І. Ю. Вывучэнне традыцыйнага адзення Віцебшчыны ў тэрмінах народнай культуры / І. Ю. Смірнова // Народная культура Віцебшчыны : вывучэнне, захаванне, папулярызацыя : матэрыялы навукова-пратычнай канферэнцыі, прысвечанай 165-годдзю М. Нікіфароўскага, 21 мая 2010 г. / Міністэрства культуры Рэспублікі Беларусь, Дзяржаўная установа “Віцебскі абласны метадычны цэнтр  народнай творчасці”, Установа культуры “Віцебскі абласны краязнаўчы музей” ; рэдкал.: Л. Вакар, Л. Кернажыцкая, В. Шышанаў. – Мінск : Нацыянальная бібліятэка Беларусі, 2012. – С. 105-111.
19. Выскварка, С. Г. Маляваныя дываны Любаншчыны. Мастак Павел Марціновіч / І. Ю. Смірнова, С. Г. Выскварка // Мастацтва прымітыву і яго формы ў сучаснай культуры : матэрыялы навукова-практычнай канферэнцыі, якая адбылася ў межах IV Нацыянальнай выставы наіўнага мастацтва «Insita ― 2012», прысвечанай 125-годдзю з дня нараджэння Марка Шагала, Віцебск, 4―5 мая 2012 г. / [рэдкалегія: Л. У. Вакар і інш.]. – Мінск, 2013. – С. 95-98.
20. Смирнова, И. Ю. Семантика пояса в Неглюбском строе / И. Ю. Смирнова // Беларускія паясы: гістарычныя шляхі развіцця і сучасная практыка : матэрыялы рэспубліканскай навукова-практычнай канферэнцыі, Слуцк, 21 верасня 2013 г. / [укладальнік Б. А. Лазука]. – Мінск : Зміцер Колас, 2013. – С. 45-52.
21. Смірнова, І. Ю. Прынцыпы і крытэрыі выяўлення аб’ектаў нематэрыяльнай культурнай спадчыны ў вобласці традыцыйнага народнага касцюма / І. Ю. Смірнова // Народны экстыль і адзенне Віцебшчыны : матэрыялы навукова-практычнай канферэнцыі. Лепель, снежань 2013 / Упраўленне  ідыялогіі, культуры і па справах моладзі Віцебскага аблвыканкама, ДУ «Віцебскі абласны метадычны цэнтр народнай творчасці» ; [рэдкал.: Л. У. Вакар і інш.]. – Мінск : Нацыянальная бібліятэка Беларусі, 2014. – С. 34-36.
22. Смирнова, И. Ю. Обряд «Вождения Стрелы/Суллы» в Посожье / И. Ю. Смирнова // Перспективы изучения фольклора : тезисы научно-практического семинара (Тарту, 19 ноября 2015 г.) / Тарту,  Эстонский Литературный музей, 2015. – С. 7.
23. Смірнова, І. Ю. Антон Казіміравіч Супінскі – фалькларыст, этнограф, археолаг / Ірына Смірнова // Асоба збіральніка ў захаванні нематэрыяльнай культурнай спадчыны : да 200-годдзя з дня нараджэння Оскара Кольберга : матэрыялы Міжнароднага навуковага круглага стала (25-26 чэрвеня 2014 года, Мінск – Пінск) / [укладальнікі: Д. Алексенка, Ю. Пацюпа]. – Мінск, 2015. – С. 119-131.
24. Смирнова, И. Ю. Женский костюм белорусских деревень Унечской волости на фотографиях А. К. Сержпутовского (собрание Российского этнографического музея) / И. Ю. Смирнова // Першы міжнародны навуковы кангрэс беларускай культуры : зборнік матэрыялаў, Мінск, 5-6 мая 2016 г. ;  рэдкалегія: А. І. Лакотка (галоўны рэдактар) і інш. – Мінск: Права і эканоміка, 2016. – С. 633-636.
25. Смирнова, И. Ю. Народный костюм: жизнь вне традиции (неглюбский строй) / И. Ю. Смирнова // Традиционный белорусский костюм в европейском культурном пространстве : материалы Международного научного форума, Минск, 19–20 октября 2017 г. ; составители: П. А. Богдан, М. Н. Винникова, Ф. П. Лысенко. – Минск: Беларуская навука, 2017. – С. 215-221.
26. Смирнова, И. Ю. «Белорусская коллекция» Александра Пырка в собрании Эстонского национального музея (Eesti Rahva Muuseum, г. Тарту) / Матэрыялы Міжнароднай навукова-практычная канферэнцыі «Народнае мастацтва і традыцыяныя рамёствы. Опыт актуалізацыі ў сучасным грамадстве» у рамках III абласнога свята народных мастацкіх рамёстваў “Слуцкія паясы” (22-23 верасня 2017 г., Рэспубліка Беларусь, Мінская вобласць, г. Слуцк). / уклад. Наталля Сухая. – Мінск : Уладзімір Сіўчыкаў, 2017. – 111 с.  – С. 132-136.
27. Смирнова, И. Ю. Настенные фотоальбомы Неглюбки. Сельский фотограф Ф. И. Ковалев / И. Ю. Смирнова // Традыцыі і сучасны стан культуры і мастацтваў : зб. навук. арт. Вып. 3 / Цэнтр даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі ; гал. рэд. А. І. Лакотка. – Мінск : Права і эканоміка, 2022. – С. 527-531.

Метадычныя выданні

1. Апытальнік для збору матэрыялаў па беларускаму народнаму касцюму / распрацоўшчыкі Г. І. Лапацін, І. Ю. Чыжова (Смирнова, И. Ю.), навуковы кіраўнік праекта Т. Б. Варфаламеева. –БелІПК, 1998. – 29 с.
2. Смірнова, І. Ю. Народны касцюм (Агульныя звесткі аб народным касцюме (строі). Метадычныя рэкамендацыі па зборы звестак аб народным касцюме. Апытальнік па народным касцюме) / І. Ю. Смірнова // Даследаванне лакальных культур Беларусі : Праграмы па зборы фальклорна-этнаграфічных матэрыялаў / пад рэд. Т. Б. Варфаламеевай. –  Мінск : Бел. Дзярж. Ун-т культуры і мастацтваў, 2008. – С. 319-  339.
3. Смірнова, І. Ю. Вольны час моладзі ў вёсцы. (Традыцыйныя формы вольнага часу моладзі ў вёсцы. Апытальнік па традыцыйных формах вольнага часу моладзі) / І. Ю. Смірнова // Даследаванне лакальных культур Беларусі : Праграмы па зборы фальклорна-этнаграфічных матэрыялаў / пад рэд. Т. Б. Варфаламеевай. –  Мінск : Бел. Дзярж. Ун-т культуры і мастацтваў, 2008. –  С. 309-317.