Прокрутка вверху
ул. Сурганова, 1, корп. 2, г. Минск, Республика Беларусь

Цыхун Геннадий Афанасьевич (30.10.1936-18.10.2024)

главный научный сотрудник отдела славистики и теории языка
Института языкознания имени Якуба Коласа,
доктор филологических наук, профессор
Тел.: +(375) 17 270-26-07
E-mail: tan1olif@gmail.com

Окончил Ленинградский государственный университет по специальности «Филолог. Преподаватель болгарского языка и литературы». В 1958–1959 годах работал в Институте языкознания Академии наук Беларуси. Учился в аспирантуре на кафедре славянской филологии Ленинградского университета (1959–1961). Продолжал учебу как аспирант-стажер в Софийском университете (Болгария) в 1961–1963 годах.

В 1964 г. защитил кандидатскую диссертацию на тему «Сінтаксіс займеннікавых клітык у балгарскай і македонскай літаратурных мовах» (научный руководитель д. ф. н., проф. Маслов Ю. С.). В 1982 защитил докторскую диссертацию «Тыпалагічная праблема балкана-славянскага моўнага арэалу». С 1992 по 2005 годы – заведующий отделом славянского и теоретического языкознания Института языкознания имени Якуба Коласа. С 2005 г. – главный научный сотрудник отдела славистики и теории языка Института языкознания имени Якуба Коласа.

Почетный член Международного комитета славистов. Почетный доктор Софийского университета (София, Болгария). Иностранный член Македонской академии наук и искусств (Скопье, Северная Македония).

Сфера научных интересов – типология славянских языков, история языковедческой славистики, проблемы праславянского языка, славистика, балканистика, белорусистика, этимология, диалектология, этнолингвистика, ареальная лингвистика.

Избранные публикации

  1. Цыхун, Г.А. Синтаксис местоименных клитик в болгарском и македонском литературных языках: автореферат диссертации на соискание ученой степени кандидата филологических наук / Г.А. Цыхун. – Ленинград, 1966. – 17 с.
  2. Цыхун, Г.А. Синтаксис местоименных клитик в южно-славянских языках : балканославянская модель / Г.А. Цыхун; [редактор Ю. С. Маслов] ; Академия наук БССР, Институт языкознания им. Якуба Коласа. – Минск: Наука и техника, 1968. – 131 с.
  3. Цыхун, Г.А. Энкліза і пракліза ў структуры славянскага сказа / VI Міжнародны з’езд славістаў: Даклады; АН БССР, Беларускі камітэт славістаў. – Мінск : Навука і тэхніка, 1968. – 24 с.
  4. Цыхун, Г.А. Тыпалогія сінтаксічных адрозненняў у балканаславянскім арэале / АН БССР, Беларускі камітэт славістаў. – Мінск : Навука і тэхніка, 1978. – 48 с.
  5. Цыхун, Г.А. Типологические проблемы балканославянского языкового ареала / Г. А. Цыхун ; [редактор Н. И. Толстой] ; Академия наук Белорусской ССР, Институт языкознания им. Я. Коласа. – Минск : Наука и техника, 1981. – 228 с.
  6. Цыхун, Г.А. Паўдневаславянска-усходнеславянскія моўныя сувязі : Да праблемы славянскага ўкладу ў балканскі моўны саюз / АН БССР. Беларускі камітэт славістаў. – Мінск : Навука і тэхніка, 1983. – 40 с.
  7. Цыхун, Г.А. Арэальная тыпалогія славянскіх моў : Прынцыпы і напрамкі даследавання / АН БССР. Беларускі камітэт славістаў. – Мінск : Навука і тэхніка, 1988. – 40 с.
  8. Цыхун, Г.А. Арэальныя аспекты фарміравання славянскіх літаратурных моў / АН БССР. Беларускі камітэт славістаў. – Мінск : Навука і тэхніка, 1993. – 23 с.
  9. Цыхун, Г.А. Аспекты славянскай арэальнай лінгвістыкі : даклад на XV Міжнародным з’ездзе славістаў (Мінск, 20-27 жніўня 2013 г.) / Генадзь Цыхун ; Нацыянальная акадэмія навук Беларусі, Беларускі камітэт славістаў. – Мінск : Права і эканоміка, 2013. – 29 с.
  10. Цыхун, Г. Studien zur “Trasjanka” = Штудыі пра “Трасянку” / Henadz’ Cychun. – Oldenburg : BIS, 2013. – 53 с.
  11. Лінгвістычны мікраатлас Тураўшчыны / [А.А. Крывіцкі і інш. ; укладальнікі: Ф.Д. Клімчук і інш. ; навуковы рэдактар Г.А. Цыхун] ; Нацыянальная акадэмія навук Беларусі, Цэнтр даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры, Інстытут мовазнаўства імя Якуба Коласа, Грамадскае аб’яднанне “Тураўскае навукова-асветніцкае таварыства”. – Мінск : Беларуская навука, 2016, 273 с.
  12. Цыхун, Г.А. Славянскі рэгіяналізм дроўка ‘першацёлка’ [Этымалагічныя нататкі] / Г.А. Цыхун // Беларуская лінгвістыка. – Вып. 77. – Мінск: Беларуская навука, 2016. – С. 107–108.
  13. Цыхун, Г.А. З беларускіх этымалогій (пра т. зв. гапаксы ў “Этымалагічным слоўніку беларускай мовы”) / Г.А. Цыхун // Научные чтения, посвященные В.В. Мартынову: сб. науч. тр. – Вып. 3 / редкол.: Г.А. Цыхун (отв. ред.), А.Н. Гордей (зам. отв. ред.) [и др.]. – Минск: РИВШ, 2016. – С. 28–31.
  14. Цыхун, Г.А. Беларускі наватвор агмень / Г.А. Цыхун // Беларуская лінгвістыка. – Вып. 79. – Мінск : Беларуская навука, 2017. С. 165.
  15. Цыхун, Г. Прастора мовы. Моўныя сувязі. Гісторыя слоў : выбраныя працы / Генадзь Цыхун ; [укладальнік Я.В. Волкава ; уступны артыкул: М.П. Антропаў, С.М. Запрудскі] ; Нацыянальная акадэмія навук Беларусі, Цэнтр даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры, Інстытут мовазнаўства імя Якуба Коласа. – Мінск : Беларуская навука, 2018. – 314 с.
  16. Цыхун Г.А. Экалінгвістычныя праблемы славянскамоўных меншасцяў // Mehrheiten ↔ Minderheiten: Sprachlich-kulturelle Identitäten der Slavia im Wandel der Zeit / Anna Kretschmer, Gerhard Neweklowsky, Stefan Michael Newerkla, Fedor Poljakov (Hrsg.). – Berlin, Bern, Bruxelles, New York, Oxford, Warszawa, Wien: Peter Lang, 2018. 304 s. [Philologica Slavica Vindobonensia. Band 4]. – С. 295–302.
  17. Цыхун, Г.А. Рэгіяналізм пакрака // Беларуская лінгвістыка.  – Вып. 88. – 2022.
ru_RUРусский