Черота Владимир Иванович
Старший научный сотрудник отдела белорусской литературы XX и XXI веков
Института литературоведения имени Янки Купалы,
кандидат филологических наук
E-mail: charotav@yahoo.com
Родился 7.12.1980, в 1998 окончил Лицей БГУ, Белорусский государственный университет (1998-2003) по специальности “Романо-германская филология” (диплом с отличием), очную аспирантуру Института литературы имени Янки Купалы НАН Беларуси (2003-2006). В 2007 году защитил кандидатскую диссертацию на тему: “Дантэ Аліг’еры і беларуская літаратура ХХ стагоддзя” по специальностям 10.01.01 – белорусская литература и 10.01.03 — литература народов стран зарубежья (итальянская).
В 2015 г. получал стипендию Президента Республики Беларусь талантливым молодым ученым.
После окончания аспирантуры в ноябре 2006 года был зачислен на работу в отдел белорусской литературы ХХ в. (ныне — отдел белорусской литературы ХХ и ХХІ в.) на должность младшего научного сотрудника. С 01.2009 по 4.01.2012 – научный сотрудник, а с 01.2012 по 31.10.2020 — старший научный сотрудник отдела белорусской литературы ХХ и ХХІ вв. С 1 ноября 2020 по 31 октября 2023 г. учился в докторантуре Центра исследований белорусской культуры, языка и литературы НАН Беларуси, которую окончил с предоставлением рукописи диссертационного исследования “Рэцэпцыя італьянскага мастацтва слова літаратурай Беларусі ў ХVI–XX стагоддзях”. С 1.12.2023 по настоящее время – старший научный сотрудник отдела белорусской литературы ХХ и ХХІ вв.
С 2006 по 2010 г. выполнял плановую тему “Маральна-этычны і філасофска-эстэтычны дыялог прозы К. Чорнага ваеннага перыяду ў “вялікім” і “малым” літаратурна-грамадскім часе”.
С 2010 по 2015 г. работал над подготовкой 8–9 томов Собрания сочинений Ивана Яковлевича Науменко в 10 томах.
С 2016 по 2020 г. работал над плановой темой “Рэцэпцыя беларускай літаратурнай класікі 1-й паловы ХХ стагоддзя ў Італіі”.
С 2023 г. работает над плановой темой “Рэцэпцыя творчасці Франчэска Петраркі ў беларускай літаратуры”.
Написал более 40 литературных статей, опубликованных в научных журналах и сборниках, материалах и тезисах конференций; автор 14 художественных переводов произведений с итальянского языка, опубликованных в периодической печати.
Сфера научных интересов: сравнительное литературоведение (в частности белорусско-итальянские литературные и культурные связи), переводоведение.
Монография
- Чарота, У. І. Дантэ Аліг’еры і беларуская літаратура ХХ стагоддзя / У. І. Чарота ; навук. рэд. С. С. Лаўшук. – Мінск : Беларус. навука, 2009. – 189 с.
Разделы в коллективных монографиях
- Чарота, У. І. Раздзел 5. Творчасць Кузьмы Чорнага перыяду Вялікай Айчыннай вайны і італьянская ваенная проза / У. І. Чарота // Літаратурная карта Еўропы: кантакты, тыпалогія, інтэртэкстуальнасць / А. В. Вальчук [і інш.] ; навук. рэд. М. У. Мікуліч ; Нац. акад. навук Беларусі, Ін-т мовы і літ. імя Я. Коласа і Я. Купалы. – Мінск, 2012. – С. 266–328.
- Чарота, У. Адкрываючы класікаў (літаратуразнаўчая і крытычная спадчына І. Я. Навуменкі) / У. Чарота // Кулуарамі творчай майстэрні Івана Навуменкі / С. С. Лаўшук [і інш.] ; навук. рэд. А. А. Манкевіч ; Нац. акад. навук Беларусі, Цэнтр даслед. беларус. культуры, мовы і літ., Ін-т літаратуразнаўства імя Я. Купалы. – Мінск, 2020. – C. 242–301.
- Чарота, У. І. Раздзел 7. Рэцэпцыя беларускай літаратурнай класікі першай паловы ХХ стагоддзя ў Італіі / У. І. Чарота // Беларуская літаратура ХХ– ХХІ стст.: рэцэпцыя глабальнага і прэзентацыя самабытнага / З. У. Драздова [і інш.] ; навук. рэд. А. А. Манкевіч ; Нац. акад. навук Беларусі, Цэнтр даслед. беларус. культуры, мовы і літ., Ін-т літаратуразнаўства імя Я. Купалы. – Мінск, 2023. – C. 322–392.
Сборники произведений
- Навуменка, І. Я. Збор твораў. У 10 т. Т. 8. Янка Купала. Якуб Колас: Духоўны воблік героя : Літаратуразнаўчыя працы / Іван Навуменка ; падрыхт. тэкстаў, камент. і паслясл. У. Чароты; рэд. тома С.С. Лаўшук ; Нац. акад. навук Беларусі, Цэнтр даследаванняў беларус. культуры, мовы і літ. – Мінск : Мастацкая літаратура, 2017. – 637 с. : іл.
- У восьмы том Збору твораў народнага пісьменніка Беларусі Івана Навуменкі (1925–2006) увайшлі літаратуразнаўчыя працы «Янка Купала» і «Якуб Колас: Духоўны воблік героя».
Послесловия
- Чарота, У. І. Я. Навуменка – крытык і літаратуразнаўца / У. Чарота // Навуменка, І. Я. Збор твораў. У 10 т. Т. 8. Янка Купала. Якуб Колас: Духоўны воблік героя : Літаратуразнаўчыя працы / Іван Навуменка ; падрыхт. тэкстаў, камент. і паслясл. У. Чароты ; рэд. тома С.С. Лаўшук ; Нац. акад. навук Беларусі, Цэнтр даследаванняў беларус. культуры, мовы і літ. – Мінск : Мастацкая літаратура, 2017. – С. 484–515.
- Навуменка, І. Я. Збор твораў. У 10 т. Т. 9. Вінцэнт Дунін-Марцінкевіч; Змітрок Бядуля; Максім Багдановіч; Ранні Кузьма Чорны (1923–1929) : літаратуразнаўчыя працы / Іван Навуменка ; падрыхт. тэкстаў, камент. і паслясл. У. Чароты ; Нац. акад. навук Беларусі, Цэнтр даслед. беларус. культуры, мовы і літ. імя Я. Коласа і Я. Купалы.– Мінск : Мастацкая літаратура, 2017. – 750 с. :
- Чарота, У. Адкрываючы класікаў / У. Чарота // Навуменка, І. Я. Збор твораў. У 10 т. Т. 9. Вінцэнт Дунін-Марцінкевіч; Змітрок Бядуля; Максім Багдановіч; Ранні Кузьма Чорны (1923–1929) : літаратуразнаўчыя працы / Іван Навуменка ; падрыхт. тэкстаў, камент. і паслясл. У. Чароты ; Нац. акад. навук Беларусі, Цэнтр даслед. беларус. культуры, мовы і літ. імя Я. Коласа і Я. Купалы.– Мінск : Мастацкая літаратура, 2017. – С. 590–612.