Пракрутка зверху
вул. Сурганава, 1, корп. 2, г. Мінск, Рэспубліка Беларусь

Булыка Аляксандр Мікалаевіч

галоўны навуковы супрацоўнік аддзела гісторыі беларускай мовы
Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа,
член-карэспандэнт НАН Беларусі, доктар філалагічных навук, прафесар
+375 (17) 270-27-20
E-mail: nata-poleshhuk@yandex.by

Нарадзіўся 18 сакавіка 1935 г. у в. Селішча Навагрудскага раёна Гродзенскай вобласці. У 1959 г. закончыў філалагічны факультэт Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта імя У. І. Леніна. На працягу 1962–1965 гг. вучыўся ў аспірантуры Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа.

Доктар філалагічных навук (у 1981 г. абараніў доктарскую дысертацыю на тэму “Лексічныя запазычанні ў беларускай мове XIV–XVIII стст.”); прафесар (1992); член-карэспандэнт НАН Беларусі (1994).

У Інстытуце мовазнаўства імя Якуба Коласа працуе з 1965 г.:

1965–1969 гг. – малодшы навуковы супрацоўнік аддзела гісторыі беларускай мовы;

1969–1984 гг. – старшы навуковы супрацоўнік аддзела гісторыі беларускай мовы;

1984–1992 гг. – загадчык аддзела руска-беларускіх моўных сувязей;

1992–2008 гг. – загадчык аддзела гісторыі беларускай мовы;

з 2008 г. па цяперашні час – галоўны навуковы супрацоўнік аддзела гісторыі беларускай мовы.

Лаўрэат Дзяржаўнай прэміі Рэспублікі Беларусь (1998). Узнагароджаны Ганаровай граматай Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі (1999, 2015), Ганаровай граматай Дзяржаўнага камітэта па навуцы і тэхналогіях (1999), Падзякай Старшыні Прэзідыума Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі (2017), Ганаровай граматай Вышэйшай атэстацыйнай камісіі Рэспублікі Беларусь (2019).

Пад навуковым кіраўніцтвам А.М. Булыкі падрыхтавалі дысертацыі 22 кандыдаты навук і 2 дактары навук.

Аўтар каля 400 навуковых работ.
 
Сфера навуковых інтарэсаў гістарычная лексікалогія, гістарычная лексікаграфія (навуковы рэдактар і суаўтар “Гістарычнага слоўніка беларускай мовы”, вып. 1, 9, 14– 37), гістарычная марфалогія, гісторыя беларускай мовы, тэрміналогія сучаснай беларускай мовы, лексікаграфія (аўтар першых у лексікаграфіі Беларусі слоўнікаў іншамоўных слоў у сучаснай беларускай мове, больш чым 20 слоўнікаў па сучасных беларускай і рускай мовах).
 

Выбраныя публікацыі 

  1. Развіццё арфаграфічнай сістэмы старабеларускай мовы. Мінск, 1970.
  2. Даўнія запазычанні беларускай мовы. Мінск, 1972.
  3. Назоўнік; Займеннік; Прыметнік // А. М. Булыка, А. І. Жураўскі, І. І. Крамко. Гістарычная марфалогія беларускай мовы. Мінск, 1979. С. 7–95; 96–137; 138–175.
  4. Лексічныя запазычанні ў беларускай мове XIV–XVIII стст. Мінск, 1980.
  5. З моў блізкіх і далёкіх. – Мінск, 1986.
  6. Назоўнік // Мова беларускай пісьменнасці XIV–XVIII стст. Мінск, 1988. С. 8–101.
  7. Арфаграфія; Лексіка // Мова выданняў Францыска Скарыны. Мінск, 1990. С. 11–21; 172–209.
  8. Прадмова; Спіс крыніц; Абабокъ–ощепъ; Дадатак // Падручны гістарычны слоўнік субстантыўнай лексікі. Т. 1. С. 3–531. Т. 2. 508–515.
  9. Кароткі гістарычны слоўнік беларускай мовы. Мінск, 2015.
  10. Выбраныя працы. Мінск, 2015.
  11. Лексіка выданняў Францыска Скарыны // Лексіка старабеларускай пісьменнасці XIV – сярэдзіны XVI ст. Мінск, 2016. С. 324–354.
  12. Іншамоўная лексіка ў мове старабеларускіх юрыдычных дакументаў ранняга перыяду // Беларуская лінгвістыка. 2021. Вып. 86. С. 3–9.
  13. Асабовыя намінацыі лацінскага паходжання ў старабеларускай мове // Беларуская лінгвістыка. 2022. Вып. 89. С. 38–48.
belБеларуская мова