Калядка Святлана Уладзіміраўна
Вядучы навуковы супрацоўнік сектара гісторыі беларускай літаратуры
аддзела ўзаемасувязяў літаратур
Інстытута літаратуразнаўства імя Янкі Купалы,
доктар філалагічных навук, дацэнт
E-mail: skaryna.1517@gmail.com
Нарадзілася 31 мая 1971 года.
У 1988 годзе скончыла Цешаўлянскую СШ з залатым медалём.
З 1988 па 1993 год вучылася на філалагічным факультэце Брэсцкага дзяржаўнага педагагічнага ўніверсітэта імя А. С. Пушкіна (тады Брэсцкага педагагічнага інстытута імя А.С.Пушкіна).
З 1993 па 1996 г. вучылася ў аспірантуры пры Інстытуце літаратуры імя Янкі Купалы НАН Беларусі.
У 1997 г. залічана ў штат інстытута (цяпер філіял “Інстытут літаратуразнаўства імя Я. Купалы” Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі).
З 1997 па 2000 працавала ў тэксталагічнай групе, якая займалася падрыхтоўкай Збору твораў Максіма Танка ў 13 тамах.
У 1999 г абараніла кандыдацкую дысертацыю па тэме “Паэзія Яўгеніі Янішчыц: станаўленне творчай індывідуальнасці”.
Працавала малодшым, затым навуковым і старшым навуковым супрацоўнікам, на сённяшні дзень працуе на пасадзе вядучага навуковага супрацоўніка сектара гісторыі беларускай літаратуры.
З 2017 г. – намеснік старшыні тэарэтычнага семінара пры філіяле “Інстытут літаратуразнаўства імя Янкі Купалы”.
З 2007 г. (з некаторымі перапынкамі) на пасадзе дацэнта выкладае рускую мову ў Беларускім дзяржаўным педагагічным універсітэце імя Максіма Танка.
З’яўляецца экспертам і рэцэнзентам шматлікіх навуковых работ, кіраўніком аспірантаў пры інстытуце. Неаднаразова выступала ў перадачах рэспубліканскага радыё і тэлебачання з прапагандай мастацкіх дасягненняў беларускіх пісьменнікаў.
Аўтар больш за 170 навуковых прац, сярод якіх 4 манаграфіі, 5 калектыўных манаграфій (у суаўтарстве), шматлікія навуковыя, навукова-папулярныя, крытычныя артыкулы, выступленні на рэспубліканскіх, міжнародных навуковых канферэнцыях. Выступала на шматлікіх канферэнцыях і публікавалася ў замежных навуковых выданнях Украіны, Польшчы, Расіі, Літвы, Венгрыі. Складальнік 1–3, а таксама ўкладальнік і складальнік 7, 9–10, 12–13 тамоў Збору твораў Максіма Танка ў 13 тамах (2006–2012). У апошнія гады займаецца падрыхтоўкай Збору твораў Яўгеніі Янішчыц у 4-х тамах, з’яўляецца ўкладальнікам і складальнікам (у суаўтарстве з Т. П. Аўсяннікавай) выдадзеных у 2016–2019 гг. 1–3 тамоў. Аўтар вучэбнага дапаможніка і кароткага даведніка па рускай мове для навучэнцаў сярэдніх школ, а таксама для студэнтаў нефілалагічных спецыяльнасцей (кароткі даведнік перавыдадзены для расійскага рынка); раздзела па творчасці Яўгеніі Янішчыц у дапаможніку для вучняў 11 класа “Беларуская літаратура”. Сярод апошніх – манаграфія “Літаратуразнаўчая тэорыя паэтычнай эмоцыі” (2018), прысвечаная вывучэнню з’явы эматыўнасці паэтычнага твора, і манаграфія “Беларуская паэзія ў літаратуразнаўчых даследаваннях другой паловы ХХ ст.” (2024), у якой праз зварот да літаратуразнаўчых прац выбітных даследчыкаў асэнсоўваюцца асноўныя эстэтычныя прынцыпы літаратурнай творчасці, вызначаецца ўзровень эстэтычнай дасканаласці паэтычнага твора, крытэрыі яго мастацкасці.
Сфера навуковых інтарэсаў: тэарэтычная паэтыка, гісторыя літаратуры, гендарныя даследаванні, літаратуразнаўчая тэорыя паэтычнай эмоцыі, тэксталогія, творчасць класікаў Максіма Танка, Яўгеніі Янішчыц, а таксама сучасных аўтараў.
Манаграфіі
- Калядка, С.У. Беларуская паэзія ў літаратуразнаўчых даследаваннях іншай паловы ХХ ст. / С.У. Калядка; навук. рэд.: І. В. Саверчанка, А. У. Бразгуноў. – Мінск: Беларуская навука, 2024. – 251 с.
- Калядка, С. У. Літаратуразнаўчая тэорыя паэтычнай эмоцыі / С. У. Калядка. - Мінск: Беларус. навука, 2018. - 350 с. (24, 5 арк.)
- Калядка, С. Максім Танк: новыя факты, матэрыялы, інтэрпрэтацыі / С. Калядка. – Мінск: Беларус.навука, 2014. – 485 с.
- Калядка, С. Беларуская сучасная жаночая паэзія: Мастацкія канцэпцыі «жаночага шчасця» / С. Калядка. - Мінск: Беларус. навука, 2010. - 163 с.
- Калядка, С. Непрыручаная птушка Палесся: Творчая індывідуальнасць Яўгеніі Янішчыц / С. Калядка. - Мінск: Беларус. навука, 2007. - 216 с.
Раздзелы ў калектыўных манаграфіях
- Калядка, С. «Жаночае» і «мужчынскае» пісьмо ў сучаснай беларускай паэзіі / С. Калядка // Тэорыя літаратуры ў дыялогу еўрапайскіх культур / рэд. М. А. Тычына; Цэнтр даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі. - Мінск: Беларус. навука, 2017. - С. 163-183.
- Калядка, С. Мадэль «жаночага шчасця» ў паэзіі Раісы Баравіковай / С. Калядка // Чалавек-творца ў мастацкай прасторы славянскіх літаратур / Адк. рэд. Н.М. Куренная, М.У. Лескінен. - М .: Інстытут славяназнаўства РАН; Санкт-Пецярбург: Нестар-Гісторыя, 2013. - С. 242-258.
- Калядка, С. Экзістэнцыяльныя праблемы ў беларускай паэзіі / С. Калядка // Міждысцыплінарныя даследаванні актуальных праблем тэорыі літаратуры. – Мінск: Бел. навука, 2011. – С. 200 – 245.
- Калядка, С. Калядка // Літаратура пераходнага перыяду: тэарэтычныя асновы гісторыка-літаратурнага працэсу. - Мінск: Бел. навука, 2007. - С. 179-263.
- Калядка, С. Псіхалагічныя тыпы ў інтэрсуб'ектыўнай прасторы жаночай лірыкі кахання / С. Калядка // Сучаснае беларускае літаратуразнаўства: сістэма каштоўнасцей і прыярытэтаў. - Мінск: Бел. навука, 2006. - С. 236-269.
Зборы твораў
- Збор твораў Максіма Танка ў 13 тамах.
- Збор твораў Яўгеніі Янішчыц у 4 тамах.
- Танк, М. Збор твораў: у 13 т. Т. 1. Вершы (1930 — 1939) / Максім Танк; Нацыянальная акадэмія навук Беларусі, Інстытут літаратуры імя Янкі Купалы; рэдактар тома А. Л. Верабей; прадмова В. В. Зуёнка; Падрыхтоўка тэкстаў і каментар Калядка С.У., Мархель Т.У. - Мінск: Беларус. навука, 2006.
- Максім Танк. Збор твораў: У 13 т. Паэзія (1939 - 1954). Падрыхтоўка тэкстаў і каментар Калядка С. У. Т.2. - Мінск: Беларус. навука, 2006.
- Максім Танк. Збор твораў: У 13 т. Паэзія (1954 - 1964). Падрыхтоўка тэкстаў і каментар Калядка С. У., Карачун В. У. Т.3. - Мінск: Беларус. навука, 2007.
- Максім Танк. Збор твораў: У 13 т. Паэмы. Падрыхтоўка тэкстаў і каментар Калядка С. У., Карачун В. У., Т. У. Мархель. Т.7. - Мінск: Беларус. навука, 2008.
- Максім Танк. Збор твораў: У 13 т. Лісты / Падр. С. У. Калядка, У. С. Трафімец, А. Р. Шакун, перакл. А. У. Бразгуноў; Укладальнікі: У. І. Мархель, С. У. Калядка. Т.12. - Мінск: Беларус. навука, 2011.
- Максім Танк. Збор твораў: У 13 т. Публіцыстыка / Падр. С. У. Калядка, У. С. Трафімец, А. Р. Шакун, перакл. А. У. Бразгуноў; Укладальнікі: У. І. Мархель, С. У. Калядка. Т. 13. - Мінск: Беларус. навука, 2012.
- Яўгенія Янішчыц: творы, жыццяпіс, каментарыі. У 4 т. Т.1. / уклад: С. У. Калядка, Т. П. Аўсяннікава; рэд. тамы Л. Г. Кісялёва. – Мінск: Беларуская навука, 2016. – 599 с.
- Яўгенія Янішчыц: творы, жыццяпіс, каментарыі. У 4 т. Т.2. / уклад: С. У. Калядка, Т. П. Аўсяннікава; рэд. тамы Л. Г. Кісялёва. – Мінск: Беларуская навука, 2017. – 600 с.
- Яўгенія Янішчыц: творы, жыццяпіс, каментарыі. У 4 т. Т.3. / уклад: С. У. Калядка, Т. П. Аўсяннікава; рэд. тамы Л. Г. Кісялёва. – Мінск: Беларуская навука, 2019. – 820 с.
Вучэбна-метадычныя працы
- Калядка С. В., Капылоў І. Л. Руская мова: кароткі даведнік: Арфаграфія. Пунктуацыя / С. В. Калядка, С. Л. Капылоў. – Мінск: Аверсэў, 2016. – 302 с. (12, 19 арк., тыраж - 2100 экз.).
- Калядка С. В., Капылоў І. Л. Школьны курс. Руская мова. 5-11 класы. / С. В. Калядка, І. Л. Капылоў. – Мінск: Аверсэў, 2016. – 302 с. (12,19 арк.) - перавыдадзена для расійскага рынку.
- Усе правілы рускай мовы: Вучэбны дапаможнік / Калядка С. В., Капылоў І. Л. - Мінск: Харвест, 2008. - 448 с. - 17, 09 арк. (5000экз.) Перавыдадзена ў 2010 (2-е выданне – 10000экз.), 2012 (3-е выданне), 2014 (4-е выданне, 3300 экз.) годзе.
- Калядка, С. Яўгенія Іосіфаўна Янішчыц / С. Калядка // Беларуская літаратура: дапаможнік для вучняў 11 класа агульнаадукацыйных устаноў з беларускай і рускай мовамі навучання / Пад рэд. А. І. Бельскага, М. А. Тычыны. – Мінск: Адукацыя і выхаванне, 2009. – С. 141 – 150.