Пракрутка зверху
вул. Сурганава, 1, корп. 2, г. Мінск, Рэспубліка Беларусь

Богдан Алена Іосіфаўна

Старшы навуковы супрацоўнік сектара гісторыі беларускай літаратуры
аддзела ўзаемасувязяў літаратур
Інстытута літаратуразнаўства імя Янкі Купалы,
кандыдат філалагічных навук, дацэнт
Тэл.: +(375) 17 270-07-76
E-mail: skaryna.1517@gmail.com

Нарадзілася ў 1970 г. у г. Гродна Гродзенскай вобласці. У 1992 г. закончыла з адзнакай Гродзенскі дзяржаўны ўніверсітэт імя Янкі Купалы. У 1995 г. закончыла аспірантуру пры Інстытуце літаратуры імя Янкі Купалы.

У 2000 г. абараніла кандыдацкую дысертацыю “Станаўленне і развіццё жанру мемуарнай літаратуры на Беларусі (ХVІ – першая палова ХVІІ стст.)”.

У 1996-2000 гг. – малодшы навуковы супрацоўнік аддзела гісторыі беларускай даўняй і новай літаратуры Інстытута літаратуры імя Янкі Купалы. У 2000–2008 гг. – навуковы супрацоўнік аддзела гісторыі беларускай даўняй і новай літаратуры. У 2008–2009 гг. – навуковы супрацоўнік сектара гісторыі беларускай літаратуры. У 2009–2012 гг. – старшы навуковы супрацоўнік сектара гісторыі беларускай літаратуры. У 2012–2017 гг. – навуковы супрацоўнік сектара гісторыі беларускай літаратуры. З верасня 2017 г. – старшы навуковы супрацоўнік сектара гісторыі беларускай літаратуры.

Выкананыя планавыя тэмы: "Літаратурная спадчына Беларусі", "Дыярыушы" Самуіла і Багуслава Маскевічаў", "Беларуская літаратура XI –XIX стст. Анталогія ў 4-х тамах", "Развіццё аўтарскай свядомасці ў мемуарнай прозе Беларусі эпохі барока".

Працавала ў складзе арганізацыйнага камітэта па арганізацыі Міжнароднай навуковай канферэнцыі "Францыск Скарына і яго час. 500-годдзе беларускага і ўсходнеславянскага кнігадрукавання".

Сфера навуковых інтарэсаў: мемуарная пісьменнасць Рэчы Паспалітай.

Асноўныя публікацыі

  1. Анталогія даўняй беларускай літаратуры: ХІ – першая палова ХVІІІ стагоддзя / НАН Беларусі, Ін-т літ. Імя Я. Купалы; Падрыхт. А.І. Багдан і інш. – Мінск.: Беларуская навука, 2003. – 1015 с.

Артыкулы

  1. Выкарыстанне ПЭВМ пры вывучэнні і даследаванні старажытнай беларускай літаратуры // Вылічальная тэхніка ў навуковых даследаваннях. - Вып. 2, 1994.
  2. Выяўленне асобы аўтара ў жанры мемуарнай літаратуры // Матэрыялы міжнароднай навуковай канферэнцыі “Узаемадзеянне літаратур у сусветным літаратурным працэсе (Праблемы тэарэтычнай і гістарычнай паэтыкі)”, – Гродна, 1995.
  3. Дакладнасць як асноўная ўласцівасць жанру мемуарнай літаратуры // Весці Акад. навук Беларусі. Сяр. гуманітар. навук. - № 1, 1996.
  4. Жанравыя асаблівасці «Перагрынацыі, або Паломніцтва Ясна Асветленага Князя Ягамосці Мікалая Крыштафа Радзівіла ў Святую Зямлю» // Весці Акад. навук Беларусі. Сяр. гуманітар. навук. - № 2, 1996.
  5. Выява прыроды ў мемуарнай літаратуры XVI – першай паловы XVII ст. // Каласавіны. Матэрыялы навуковай канферэнцыі “Праблемы рацыянальнага выкарыстання і захавання прыродных ландшафтаў мемарыяльных музейных аб'ектаў”. – Мінск: ВПП імя Я.Коласа, 1999.
  6. Фарміраванне мемуарнага жанру ў беларускай літаратуры XVI – першай паловы XVII стагоддзя ў святле летапісных традыцый // Весці Акад. навук Беларусі. Сяр. гуманітар. навук. - № 3, 1999.
  7. Жанравыя асаблівасці «Дыярыюша» С.Маскевіча // Весці Акад. навук Беларусі. Сяр. гуманітар. навук. - № 4, 1999.
  8. «Перагрынацыя, або Паломніцтва Ясна Асветленага Князя Ягамосці М.К.Радзівіла ў Святую зямлю» як помнік мемуарнай літаратуры XVI ст. // Матэрыялы IV міжнароднай навуковай канферэнцыі “Славянскія літаратуры ў кантэксце сусветнай”. Ч. 1. – Мінск: выд-ва БДУ, 2000.
  9. Агіяграфія і паломніцкая літаратура XVI – першай паловы XVII ст. // Весці Акад. навук Беларусі. Сяр. гуманітар. навук. - № 3, 2000.
  10. Аўтабіяграфічныя элементы ў творчасці Я.Коласа // Янка Купала і Якуб Колас у кантэксце славянскіх літаратур: Матэрыялы Міжнар. - навук.тэар. канф. – Мінск: Беларуская навука, 2002.
  11. Асаблівасці стварэння мастацкага вобраза Святой зямлі ў “Перагрынацыі, або паломніцтве…” Мікалая Крыштафа Радзівіла // Зборнік прац маладых вучоных Нацыянальнай Акадэміі навук Беларусі. Т.1. Аддзяленне гуманітарных навук і мастацтваў. - Мінск: ЗТАА «Права і эканоміка», 2003.
  12. Хрыстафор Філалет. Прадмова да “Апокрысіса” // Анталогія даўняй беларускай літаратуры: ХІ – першая палова XVIIІ стагоддзяў. – Мінск: Беларуская навука, 2003.
  13. Іларыён. «Слова пра закон і ласку» // Анталогія даўняй беларускай літаратуры: ХІ – першая палова XVIIІ стагоддзяў. – Мінск: Беларуская навука, 2003.
  14. Францык Скарына. Прадмова да кнігі Іісуса Сірахава, Прадмова да кнігі Прамудрасць Божая, Прадмова да Першай кнігі Царстваў, Прадмова да кнігі Другі закон » // Анталогія даўняй беларускай літаратуры: ХІ – першая палова XVIIІ стагоддзяў. – Мінск: Беларуская навука, 2003.
  15. Іпацый Пацей. “Прадмова да “Уніі”, “Ліст ды князя К.Астрожскага”, “Адмова клірыку Астрожскаму” // Анталогія даўняй беларускай літаратуры: ХІ – першая палова XVIIІ стагоддзяў. – Мінск: Беларуская навука, 2003.
  16. Паказальнік імёнаў да 2 т. «Гісторыі беларускай літаратуры ХІ – ХІХ стст.» // Гісторыя беларускай літаратуры ХІ – ХІХ стагоддзяў. У 2 т. Т2. Новая літаратура: іншая палова XVIIІ – ХІХ стагоддзяў. - Мінск: Беларуская навука, 2007.
  17. Выкарыстанне традыцый жыційнай літаратуры ў фарміраванні жанру сучаснай мемуарыстыкі // Сучасная беларуская літаратура і працэсы славянскага культурна-цывілізацыйнага ўзаемадзеяння. Матэрыялы Міжнароднай навукова-практычнай канферэнцыі (да 80-годдзя НАН Беларусі) (Мінск, 28 мая 2008 г.). Ін-т мовы і літаратуры імя Якуба Коласа і Янкі Купалы НАН Беларусі. - Мінск: Права і эканоміка, 2008.
  18. «Шматмоўе як адна з характэрных асаблівасцяў развіцця беларускай літаратуры XVI – пачатку XVII ст. (на прыкладзе твораў мемуарнай літатаруры)» // Матэрыялы Рэспубліканскай навукова-практычнай канферэнцыі «Беларуская пісьмовая спадчына ў кантэксце еўрапейскага культурна-гістарычнага працэсу XI – XIX cтагоддзяў: вытокі, традыцыі, уплывы» (Мінск, 24 мая 2010 г.) - Мінск: Права і эканоміка, 2010.
  19. Роля чытача ў фарміраванні жанру мемуаранай прозы на Беларусі ў ХVІ – пачатку ХVІІ стст. // Чытанне: рэцэпцыя і інтэрпрэтацыя: зб. навук. Арт. У 2 ч. Ч. 1/ ГрДУ ім. Я.Купалы. 2011.
  20. Пераклад: тэкст, аўтар і перакладчык // Нацыянальная мова і нацыянальная культура: аспекты щзаемадзеяння: зб. навук. арт. - Мінск: БДПУ, 2011.
  21. Спецыфіка слова ў фальклорных помніках усходніх славян // Беларуская і рускія літаратуры : тыпалогія ўзаемасувязей і нацыянальнай ідэнтыфікацыі : матэрыялы Міжнароднай навуковай канферэнцыі (Мінск, 18 – 19 красавіка 2012 года) / Ін-т мовы і літарарутуры НАН Беларусі. - Мінск: Права і эканоміка, 2012.
  22. Вобраз Ефрасінні Полацкай у рамане А.Асіпенкі “Святыя грэшнікі”: выдумка і рэальнасць // Антрапалогія літаратуры: метадалагічныя аспекты праблемы: зб. навук. ст. у 3 ч. Ч. 1 / ГрДУ ім. Я.Купалы; рэдкал.: Т.Е.Еўтуховіч (гл. рэд.) [і інш.]. - Гродна, 2013.
  23. Роля друку ў фарміраванні і развіцці жанру мемуарнай літаратуры (ХVІ – першая палова ХVІІІ ст.)» // Кніжная культура Беларусі ХІ – пачатку ХХ ст. : матэрыялы ХІ Міжнародных кнігазнаўчых чытанняў, Мінск, 16 – 17 красавіка 2015 г. / Национальная библиотека Беларуси ; складальнікі: Г.У. Кірэева, Т.А. Сапега, А.А. Суша. - Мінск, 2015.
  24. «Аўтабіяграфія» Багуслава Радзівіла як аўтарская споведзь-апраўданне перад грамадствам Рэчы Паспалітай // Даклады Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі, ліпень – жнівень 2015 г.
  25. Рукапісны “Dyjaryjusz Samuela Маskewicza…” як гістарычны дакумент па гісторыі Ілжэдзімітрыя І і Ілжэдзімітрыя ІІ // Кніжная культура Беларусі: погляд праз стагоддзі : матэрыялы ХІІ Міжнародных кнігазнаўчых чытанняў, Мінск, 7 – 8 красавіка 2016 г. / Нацыянальная біблія складальнікі: Г.У. Кірэева, Т.А. Сапега, А.А. Суша. - Мінск, 2016.
  26. Мова пісьменніка як вызначальны элемент фармавання аўтарскага пачатку ў беларускім пісьменстве эпохі Барока (на прыкладзе мемуарнай прозы) // «Młodzi o języku regionów». – Warszawa, 2017 г.
  27. “…вышэйшая мудрасць разважанне смерці, і пазнанне самога сябе…” як асноўныя рысы святлабачання Францыска Скарыны (на прыкладзе “Прадмовы ды кнігі “Іоў”) // Міжнародныя кнігазнаўчыя чытанні, Мінск, 14 – 15 верасня 2017 г. / Национальная библиотека Беларуси ; складальнік А.А. Суша. - Мінск, 2017.
  28. Ідэйна-мастацкія асаблівасці жаночых вобразаў у прадмовах Францыска Скарыны да Бібліі // Франіцыск Скарына: жыццё. Працы і час, А. С. Багданенкаў. - Мінск: Пазітыў-цэнтр, 2017.
  29. «Мітусня мітусні…»: прадмова Ф. Скарыны ды біблейскай кнігі «Эклезіяст» // Францыск Скарына і яго час: 500-годдзе беларускага і ўсходнеславянскага кнігадруку : мат. Міжнароднай навуковай канфеенцыі, Мінск, 30 лістапада – 2 снежня 2017 г. /Уклад. Я. І. Багдан; Нацыянальная акадэмія навук Беларусі; Цэнтр даследаванняў беларускай культуры, мовы і летэратуры НАН Беларусі; Інстытут літаратуразнаўства імя Янкі Купалы; Міждзяржаўны фонд гуманітарнага супрацоўніцтва дзяржаў - удзельніц Садружнасці Незалежных дзяржаў. - Мінск: Права і эканоміка, 2017.
  30. Рукапісныя помнікі даўняй беларускай мемуарыстыкі як гістарычныя крыніцы пра падзеі мінулага // Матэрыялы ХІV Міжнародных кнігазнаўчых чытанняў, прымеркаваных для 400-годдзя першага “Буквара”, Мінск, 26 – 27 красавіка 2018 г. / Национальная библиотека Беларуси ; складальнікі: Т.А. Сапега, А.А. Суша. - Мінск, 2018.
  31. Багдан, А. Гісторыі-казкі аб цудоўным выратаванні царэвіча Дзімітрыя ў помніках беларускай мемуарнай прозы пачатку ХVІІ ст. / А. Багдан // Казка ў еўрапейскай прасторы: гісторыя і сучаснасць” // Матэрыялы Міжнароднага форуму даследчыкаў беларускай казкі (Мінск, 17 – 18 мая 2018 г.). – Мінск: 2017. – С. 194 – 200.
  32. Багдан,А.І.“Діаріуш…” Афанасія Філіповіча як помнік беларускай мемуарнай прозы / А.І. Багдан // Полымя. – 2022. – № 9. – С. 87 – 90.
  33. Багдан,А. Прадмовы Францыска Скарыны: асаблівасці выданняў і аўтарскі пошук ідэалу (на прыкладзе прадмовы да кнігі “Ісус Сірахаў”) / А. Багдан // Роднае слова. – 2022. – № 8. – С. 3 – 6.
  34. Багдан, А.І. “Wojna moskiewska wzniecona i prowadzona z okazji fałszywych Dymitrów ад 1603 да 1612 г.” Іосіфа Будзілы: гісторыя ўзнікнення і мастацкія асаблівасці помніка / А.І. Багдан // Веснік МДЛУ. Серыя 1, Філалогія. - 2022. - № 4 (119). – С. 127 – 133.
belБеларуская мова